توصیه های طب سنتی برای فصل پائیز

درطب سنتی ایران همواره پیشگیری مقدم بر درمان بوده است.با تغییر درجه حرارت ورطوبت وشرایط آب وهوایی درفصول مختلف سال جهت حفظ تندرستی باید تدابیر ویژه ای را از نظرخوراک – پوشاک – فعالیتهای بدنی – پوشش و…بکاربست . پائیز طبیعت با فصل پائیز که در تقویم ها ذکر میشود تفاوت داردپائیز طبیعت وشرایط آب وهوایی مرتبط با آن که کم کم رو به سردی وخشکی میرود از اواسط مهر ماه شروع میشودوتمام موجودات وطبیعت حتی گیاهان وانسانها را تحت تاثیر قرار میدهد وبرگهای گیاهان زرد شده ومیریزد .وزش بادها(باد صبا) وبارندگی ها تغییر میکند.

حضرت علی (ع) میفرمایند : در فصل پاییز خود را از سرما نگهدارید ودر فصل بهار خود را به آن بسپارید زیرا سرما با بدنها همان میکند که با شاخه های درخت در آغاز میسوزاند ودر پایان (بهار) به برگ وبار مینشاند .

درتابستان میوه جات زیاد مصرف میشود و بدنبالش در پاییزکه هوا سرد ومتراکم میشود اخلاط نیز در بدن متراکم شده ومواد دفعی بخوبی دفع نمی گردند  واز طرفی متغیر بودن شرایط هوایی که صبح ها نسبتا گرم وشبها سرد میباشد زمینه بروز بیماریهای سرد وخشک را بیشترفراهم میکند البته شدت بروز علائم وبیماریها با توجه به مزاج افراد متفاوت است مثلا افراد با مزاج سرد وخشک (سوداوی) در این فصل بیشتر متضرر میشوند وافراد با مزاج گرم وتر(دموی) در این فصل راحت تر هستند.

بیماریهایی که در این فصل شایعتر است:

 انواع بیماریهای پوستی (مثل:اگزما- خارش – شوره سر- ترک پوست و…) – دردهای مفاصل دردهای سیاتیک – بیماریهای روانی بخصوص افسردگی – وسواس –جنون و…- ورمهای سوداوی – درد وبزرگی طحال – انواع تبها – بیماریهای گوارشی وانگلی – عفونتهای ویروسی – ورم حلق ولوزه ها – سرطان – بیماریهای ریوی – مشکلات ادراری ( قطره قطره آمدن ادرار) – کم خونی و…

 جهت کاهش این عوارض وبیماریها توصیه میشود:

از قرار گرفتن در معرض گرمای ظهروسرمای شب – نوشیدن واستحمام با آب سرد – خوابیدن در جای سرد – خوابیدن با معده پر – خوابیدن یا بیداری زیاد – خوابیدن میانه روز وشبکاری – نزدیکی جنسی زیاد – استفاده از مسهل های قوی  – قی کردن و عرق کردن زیاد پرهیز گردد . همچنین جهت پیشگیری از این بیماریها وابتلای به سرماخوردگی وزکام بهتر است در طول شب سر را پوشانید.همچنین انجام یک حجامت سبک در ابتدای فصل پاییزمیتواند با تحریک وتقویت سیستم ایمنی بدن تا حدود زیادی از بروز این بیماریها پیشگیری نماید . ولی انجام فصد (خونگیری مستقیم از رگ ) بدلیل ایجاد ضعف شدید جز در موارد ضروری وبه تشخیص پزشک توصیه نمیشود .

بدن انسان مرکب از عناصر واخلاط چهارگانه (دم-صفرا-بلغم-سودا) است که دائما در حال تغییر وتبدیل هستند وجایگزینی مداوم آنها ضروری است واین جایگزینی با غذا صورت میگیرد.مقدار غذا خوردن نباید بقدری زیاد باشد که باعث امتلا و فساد گردد و از طرفی نباید  بقدری کم  باشد که باعث ضعف ولاغری وکاهش قدرت بدن شود زمانیکه هنوز مقداری اشتها وجود دارد باید دست از غذا خوردن کشید.

نباید بدون اشتهای واقعی غذا میل شود. غذاهای مختلف نباید در یک وعده مصرف شود.درپاییز بهتر است غذاهای معتدل مصرف شود . بهتر است نیمساعت قبل از غذا تا یکساعت ونیم پس از وعده غذایی آب مصرف نشود.

غذاهای نامناسب برای فصل پاییز که بهتر است از آنها پرهیز گردد:

گوشت گاو – گوساله – کنسروها – کمپوتها – سوسیس کالباس – فست فودها – سرخ کردنی ها – ادویه های تند وتیز- غذاهای مانده و نمک سود – ترشی ها – عدسی – بادمجان – قارچ – پنیرشور – خیارشور – ماست ودوغ ترش – کشک – کلم – سیر- پیاز- رب – سس – میوه های تابستانی – هندوانه – چای پررنگ – قهوه – کاکائو- چیپس وپفک و…چون باعث افزایش خشکی در بدن میشوند .

موادغذایی مناسب برای فصل پاییز:

گوشت گوسفند – آشهای ساده – هویج – زیتون – خرما – عسل – مرباهای طبیعی از میوه های مناسب – شربت عسل – بادام درختی – مویز- انجیر- انار شیرین – گلابی ودر روزهای سرد مصرف حلیم – آبگوشت – کله پاچه مجاز میباشد.

استفاده ازعطرهای معتدل – یکروز در میان حمام گرفتن با آب ولرم – روغن مالی بدن باروغنهای مناسب مثل روغن بادام  یا  بنفشه نیز به نشاط و شادابی بیشتر کمک  میکند . البته در موارد خاص وبیماران خاص حتما باید دستورات غذایی با مشاوره پزشک معالج تنظیم گردد .

 سرپرست نمایندگی موسسه تحقیقات حجامت ایران در استان البرز

دکتر علیرضا نیک نفس

[yasr_visitor_votes size=”medium”]